Από διανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό το κέντρο βάρους

Η οικονομική κρίση αναμφίβολα έχει οξύνει περαιτέρω το πρόβλημα της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού.

Η δραματική αύξηση της ανεργίας και της εισφοροδιαφυγής, η μείωση της απασχόλησης, η μείωση των μισθών, η αύξηση των ευέλικτων μορφών εργασίας και το κλείσιμο χιλιάδων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στέρησαν και στερούν το σύστημα κοινωνικής προστασίας από σημαντικούς πόρους.

Οι ασκούμενες πολιτικές κοινωνικής ασφάλισης, στο πλαίσιο των πολιτικών λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης, επιδιώκουν τις επιπτώσεις των ελλειμμάτων του ασφαλιστικού να τις καλύψουν χρηματοδοτικά με τη συνεχή μείωση των παροχών, την αύξηση των εισφορών, την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, τη διεύρυνση των ανισοτήτων και την αλλαγή του χρηματοδοτικού χαρακτήρα του συστήματος κοινωνικών ασφαλίσεων.

Πιο συγκεκριμένα, επιδιώκεται να επιτευχθεί μετατόπιση του κέντρου βάρους του κοινωνικο-ασφαλιστικού συστήματος από διανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό.

Οι αλλαγές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην κοινωνική ασφάλιση, παρ’ όλο που δεν το προβλέπουν ρητά, υπονοούν τη σταδιακή απομάκρυνση του κράτους από τη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων.

Η σταδιακή αυτή απομάκρυνση συντελείται κυρίως με τη θεσμοθέτηση νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, όπου το κράτος αποσύρεται ολοσχερώς από τη χρηματοδότηση του δημόσιου συνταξιοδοτικού συστήματος και περιορίζεται στην καταβολή της αποκαλούμενης εθνικής σύνταξης.

Με την τελευταία νομοθετική απορρύθμιση βρισκόμαστε ενώπιον αλλαγών στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, που χαρακτηρίζονται περισσότερο από δημοσιονομικά και εισπρακτικά και λιγότερο από ασφαλιστικά και λειτουργικά στοιχεία.

Πράγματι, τα χαρακτηριστικά αυτά αποτυπώνονται τόσο στην πτωτική τάση του επιπέδου των παροχών, καθώς και στην αύξηση των εισφορών, όσο και στην επιδείνωση των ποσοστών αναπλήρωσης και τη δυσλειτουργική ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων σε έναν εθνικό φορέα κοινωνικής ασφάλισης.

Ετσι βρισκόμαστε μπροστά σε μια άνευ προηγουμένου καταστρατήγηση των θεμελιωδών αρχών σύστασης και λειτουργίας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης (αρχή της ισότητας, αρχή της αλληλεγγύης των γενεών, αρχή της αναλογικότητας εισφορών- παροχών, αρχή της επιχορήγησης), με εμβάθυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και διεύρυνση της φτωχοποίησης του πληθυσμού.

*προέδρου της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας (ΟΙΥΕ), γραμματέα Τύπου & Δημοσίων Σχέσεων της ΓΣΕΕ